**Afrika’yı gösteren Merkator haritası (solda) ve Equal Earth kampanyasından harita (sağda).**

Afrika Birliği, yüzyıllardır kullanılan Mercator haritasına karşı çıkarak yeni bir adım attı. Birlik, Afrika’nın gerçek büyüklüğünü yansıtmayan bu projeksiyonun terk edilmesini ve yerine kıtaların yüzölçümünü daha doğru gösteren Equal Earth haritasının benimsenmesini talep ediyor.

Mercator’un sorunu ne?

16. yüzyılda denizciler için geliştirilen Mercator projeksiyonu, kutuplara yakın bölgeleri orantısız şekilde büyütürken ekvator çevresindeki kıtaları olduğundan küçük gösteriyor. Bu çarpıtma nedeniyle Avrupa ve Kuzey Amerika, haritalarda daha baskın görünürken Afrika küçülmüş bir şekilde yer alıyor.

Gerçekte Afrika, 30 milyon kilometrekareyi aşkın yüzölçümüyle dünyanın en büyük ikinci kıtası. Buna rağmen Mercator haritasında neredeyse Afrika kadar görünen Grönland, aslında kıtanın yalnızca 15’te biri büyüklüğünde. Uzmanlara göre bu yanıltıcı görünüm, yüzyıllar boyunca dünya algısını şekillendirdi ve Afrika’nın küresel konumunu gölgede bıraktı.

“Haritayı Düzeltin” kampanyası

Afrika merkezli sivil toplum kuruluşlarının yürüttüğü “Correct the Map” kampanyası, bu yanlışın düzeltilmesi için Equal Earth projeksiyonunun kullanılmasını öneriyor. 2018’de geliştirilen bu harita, kıtaların gerçek yüzölçümlerini daha dengeli biçimde yansıtarak eğitimden siyasete kadar pek çok alanda doğru bilgi verilmesini amaçlıyor.

Kampanyanın öncülerinden Moky Makura, “Afrika’nın küçültülmüş şekilde gösterilmesi, dünyanın en uzun süredir devam eden yanlış algılarından biri” diyerek bu durumun kıtanın önemini gölgede bıraktığını ifade etti.

Kurumsal destek artıyor

Afrika Birliği’nin aldığı karar, kampanyaya uluslararası düzeyde daha güçlü bir zemin kazandırmayı hedefliyor. Birlik, bu yaklaşımın yalnızca üye ülkelerde değil, Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası gibi küresel kuruluşlarda da kabul görmesi için çalışacağını duyurdu.

Bazı uluslararası kurumlar şimdiden adım atmaya başladı. Dünya Bankası, basılı materyallerinde Mercator yerine farklı projeksiyonlara yöneldi. Google ise masaüstü haritalarında 3D küre görünümünü kullanıyor, ancak mobil uygulamasında Mercator projeksiyonu hâlâ varsayılan olarak bulunuyor.

Eğitim ve algı meselesi

Uzmanlar, haritalardaki bu çarpıtmanın yalnızca teknik bir detay olmadığını, zihinlerde kalıcı izler bıraktığını vurguluyor. Okullarda nesiller boyunca Mercator haritasının öğretilmesi, Afrika’nın küresel öneminin küçümsenmesine ve kıtanın dünya üzerindeki gerçek yerine dair yanlış algıların pekişmesine yol açtı.

Afrika Birliği’nin girişimi, sadece bir haritanın değişmesi talebi değil; aynı zamanda kıtanın küresel ölçekte doğru ve adil biçimde temsil edilmesi için atılan sembolik bir adım olarak değerlendiriliyor.