İki yıldır süren Gazze çatışmasının sona ermesine dair umut verici bir gelişme yaşandı. İsrail ve Hamas, ABD Başkanı Donald Trump’ın öncülüğünde yürütülen müzakereler sonucunda, savaşı tamamen bitirmeyi hedefleyen kapsamlı ateşkes planının ilk aşamasında anlaşmaya vardı. Bu adım, rehinelerin serbest bırakılmasını ve İsrail’in Gazze’den kısmi çekilmesini öngörüyor; ancak planın sonraki aşamaları hâlâ belirsizliğini koruyor.

Çatışmalar, 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e düzenlediği sürpriz saldırıyla başlamıştı. Saldırıda yaklaşık 1.200 kişi, büyük çoğunluğu sivil, yaşamını yitirmişti. İsrail’in yanıtı, Gazze’yi hedef alan geniş çaplı bir askeri operasyon oldu. On binlerce Filistinli hayatını kaybederken, bölgede altyapı büyük ölçüde yıkıldı ve insani kriz derinleşti.

Anlaşma, Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde üç gün süren dolaylı görüşmelerin ardından duyuruldu. Taraflar, Trump’ın geçen hafta Beyaz Saray’da açıkladığı 21 maddelik planın ilk aşamasındaki detayları netleştirdi. Hamas, anlaşmanın ardından bu hafta sonu 20 canlı rehinenin serbest bırakılacağını açıkladı. Karşılığında, İsrail Gazze’den kısmi çekilecek ve kapsamlı bir rehine-mahkum takası gerçekleştirilecek.

Trump, anlaşmayı sosyal medya platformu Truth Social’dan duyurdu. “Tüm rehineler çok yakında serbest bırakılacak ve İsrail birlikleri belirlenen hatta çekilecek; güçlü, kalıcı ve sonsuz bir barışa doğru ilk adımlar atılıyor” ifadelerini kullanan Trump, Katar, Mısır ve Türkiye’nin arabuluculuğuna teşekkür etti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da anlaşmaya hızlı yanıt verdi. “Tanrı’nın yardımıyla hepsini eve getireceğiz” diyen Netanyahu, anlaşmayı “İsrail için harika bir gün” olarak nitelendirdi ve hükümetini toplayarak onay sürecini başlatacağını açıkladı.

Hamas cephesinde ise temkinli bir iyimserlik hâkim. Grup, Trump ve garantör devletlerden İsrail’in ateşkesi tam olarak uygulamasını talep etti. Anlaşmanın genel çerçevesi, çatışmayı durdurmayı, rehinelerin serbest bırakılmasını ve Gazze’nin yeniden inşasını kapsıyor. Ancak planın detaylarının bir kısmı hâlâ netleşmiş değil. Lojistik engeller, siyasi baskılar ve bölgedeki güvensizlik, kalıcı barışın önündeki en büyük zorluklar olarak görülüyor.

Uzmanlar, bu ilk aşamanın başarısının tarafların taahhütlerini yerine getirme düzeyine bağlı olduğunu belirtiyor. Eğer plan sorunsuz işlerse, Gazze’de insani yardım artacak ve yeniden yapılanma çalışmaları hız kazanacak. Ancak geçmişteki ateşkes girişimlerinin başarısızlığı, taraflarda hâlen derin bir şüphe yaratmış durumda.

Dünya liderleri ve uluslararası toplum, gelişmeyi yakından izliyor. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği, taraflara anlaşmanın tüm şartlarına uyma çağrısı yaptı. Bu anlaşma, sadece Gazze için değil, tüm Orta Doğu barış sürecinin geleceği açısından kritik bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.